X-Pro3 không phải chiếc máy ảnh duy nhất được truyền cảm hứng từ những chiếc máy ảnh tuyệt vời của quá khứ. Tôi chắc rằng không ít tín đồ nhiếp ảnh có cảm giác hoài cổ khi nhìn thấy chiếc màn hình phụ phía sau thân máy này.
Tôi biết một nhân viên hoạch định sản phẩm, anh ấy luôn giữ những chiếc máy ảnh F3 và FM3A trên bàn, và một chiếc GF670 và GA645 trên kệ tham chiếu. Thỉnh thoảng một vài chiếc máy ảnh bỗng biến mất; có thể anh chàng hoạch định kế hoạch đang sử dụng chúng. Chuyện này không thể tránh khỏi mà.
Điều này cũng chẳng nói lên rằng những nhân viên hoạch định sản phẩm của FUJIFILM không nghiên cứu các máy ảnh kỹ thuật số. Có rất nhiều máy ảnh được thu về hàng tháng, từ FUJIFILM và cả những hãng khác, và chẳng có gì do dự khi thử xem chất lượng của chúng ra sao. Tất cả các tính năng mới, những công nghệ mới nhất và những thứ khác luôn được nghiên cứu kỹ lưỡng. Các công ty vẫn đang đầu tư vào công nghệ vượt trội hiện tại. Suy đi tính lại, dĩ nhiên đây là cách tiếp cận tối ưu nhất.
Vậy thì, mục đích nghiên cứu lại máy ảnh phim từ một vài thời điểm nào đó trong quá khứ để làm gì? Chúng tôi đang cố gắng học hỏi cái gì? Đặc biệt khi công việc của chúng tôi đang phát triển máy ảnh kỹ thuật số?
Lý do chúng tôi làm điều này vì muốn khám phá mọi khía cạnh, để tìm ra những thứ bất biến cho dù tính năng hay công nghệ có thể được nâng tầm như thế nào; nhưng chắc chắn không phải để hoài niệm.
Một vài người có thể cho rằng những gì chúng tôi đang tìm kiếm là những nguyên tắc cơ bản của máy ảnh và nhiếp ảnh. Ngược lại, các nhà hoạch định sản phẩm khi đã quen với máy ảnh kỹ thuật số sẽ bị chi phối bởi những công nghệ tiên tiến. Nếu bạn muốn hiểu cách bạn thường chụp ảnh, cách máy ảnh được thiết kế để làm bạn hạnh phúc và lý do máy ảnh làm bạn thích thú ngay từ đầu, thì rất đơn giản, những chiếc máy ảnh cổ điển chính là đối tượng nghiên cứu hoàn hảo nhất.
Dù sao thì, quay lại màn hình phụ nào.
Ý tưởng ban đầu được cân nhắc chính là những thông tin nào mà nhiếp ảnh gia cần, để không phải lo lắng khi chụp ảnh.
Dòng X Series được thiết kế để chỉ cần lướt nhìn sơ qua phần trên của máy ảnh đã biết được những thiết lập chụp ảnh mà không cần phải bật nguồn. Nhìn vào vòng khẩu độ và tốc độ màn trập, vòng ISO và vòng chỉnh bù trừ sáng, là tất cả những gì bạn cần trước khi đặt mắt vào khung ngắm và bố cục khung hình.
Tuy nhiên, vẫn còn thiếu một điểm: số lần chụp ảnh còn lại. Tôi đã đề cập đến F3 và FM3 ở phần trên, nhưng thực sự nguồn cảm hứng ban đầu đến từ máy ảnh TX-1, cụ thể là bộ đếm phim được đặt giữa hai vòng xoay ở phần trên của máy ảnh. Tới tận bây giờ, tôi vẫn thấy điều này rất hấp dẫn.
Trong thực tế, tôi đã khám phá tính khả thi của ý tưởng này trong suốt giai đoạn đầu lập kế hoạch cho X-Pro3. Tuy nhiên, TX-1 và X-Pro3 về cơ bản có kích thước khác nhau. Cụ thể, sự khác biệt về chiều rộng đã ảnh hưởng đến quyết định và thật không may (theo T, một người chịu trách nhiệm phát triển màn hình LCD và các linh kiện điện tử khác, đã tiếc nuối thông báo với tôi) không còn chỗ cho một màn hình LCD nằm sát bên phải ở phần trên của máy ảnh. Một người phụ trách thiết kế ngoại thất cho biết thêm rằng chèn thêm một màn hình như vậy chắc chắn là không thể, “mặc dù tôi có thể làm điều đó nếu bỏ bớt một vòng xoay”. Cuộc họp ngày hôm đó đã kết thúc trong bầu không khí ảm đạm.
Tuy nhiên, một phép lạ đã xảy ra trong tuần kế tiếp. Sự việc bắt đầu khi T mang đến một thiết bị mới: một màn hình nhớ hình vuông có màn hình màu. Ngay khi nhìn thấy nó, một ý tưởng đã xuất hiện. Thật may mắn, bộ phận thiết kế giao diện GUI cũng có mặt ở đó. Ngay trong hôm sau, họ đã nối mô hình thử nghiệm với màn hình độ phân giải 128 × 128 điểm ảnh để hiển thị thông tin cuộn phim.
Đúng vậy – một bộ đếm phim là chưa đủ. Các nhiếp ảnh gia sẽ phấn kích như thế nào khi biết được loại phim họ đang sử dụng! Cảm giác vui sướng tột độ khi bạn chụp với phim dương bản cao cấp, và bạn hy vọng người bên cạnh sẽ chú ý. Nếu bạn có phim âm bản, bạn biết cách xử lý tương đối dễ dàng và chỉ cần tập trung nhiều hơn vào thời điểm chụp ảnh thay vì làm sao để có được độ phơi sáng chính xác. Vì thế, trước khi chụp ảnh phong cảnh, chỉ cần cắt một phần hộp đựng phim Velvia có chứa thông tin phim và chèn vào phần lưng máy ảnh cũng đủ làm bạn cảm thấy an tâm.
Có nhiều cách để đánh giá hiệu suất của máy ảnh và cách chụp ảnh, nhưng tôi nghĩ rằng thúc đẩy tinh thần của các nhiếp ảnh gia trước khi chụp mới là điều quan trọng.