22.03.2023 Piet Van den Eynde

Omgevingsportretten vastleggen met GFX

Piet Van den Eynde

Piet Van den Eynde is een Belgische freelance fotograaf, auteur en trainer die zich specialiseert in reisportretten. Hij werkt graag met flitslicht om sprekende portretten te maken in verre gebieden, of dat nu het Altai gebergte in Mongolië is of de Omo rivier in Zuid-Ethiopië. Wanneer hij niet aan het reizen is, schrijft hij boeken of maakt hij tutorials over fotografie, belichting en beeldbewerking. In zijn vrije tijd houdt hij ervan om de belichting van bekende televisieseries te proberen achterhalen of Monopolie te spelen met – en te verliezen van – zijn zoon Noah.

Hoe het allemaal begon

Mijn liefdesaffaire met het GFX-systeem begon aannamen: op de ondertussen ter ziele gegane Photokina vakbeurs werd toen namelijk een niet-werkend prototype van de 50 megapixel middenformaat GFX 50S getoond. Toen wist ik nog niet dat ik een maand of wat later een telefoontje zou krijgen van de marketingafdeling van Fujifilm, met de vraag of ik interesse had om een – werkend ditmaal – prototype aan de tand te voelen en er een promo-filmpje van een paar minuten rond te maken. Ik kreeg een budget en ‘carte blanche’. Ik mocht doen wat ik wilde, als ik maar naar huis kwam met een promofilmpje en een aantal beelden die de verdiensten van die camera in de verf zetten. Klein probleempje: ik had maar een paar weken de tijd, want alles moest klaar zijn voor de lancering in januari 2017. Hoewel mijn agenda behoorlijk vol stond, zei ik uiteraard ‘Ja’. Een paar dagen daarna kwamen de twijfels pas: ‘Wat ga ik doen?’ ‘Zal het wel lukken?’. Mijn eerste idee was om een studiofoto te maken met een of andere dure auto en een topmodel. Cliché, I know, maar dat was ook wel waar ik middenformaat camera’s mee associeerde. Tot het tot mij daagde dat ik bitter weinig ervaring had met zowel dure auto’s als met topmodellen – en uiteraard ook al niet met de GFX 50S. Dus een combi van die drie was wellicht an accident waiting to happen… Dus dacht ik: waarom niet doen waar je toch enigszins goed in bent en waarmee je meteen ook een ander facet van de camera kan tonen: dat hij door zijn compacte vorm en geringe gewicht (voor een middenformaat camera), ook prima geschikt is voor reisfotografie. En voor ik het wist zat ik op een vliegtuig naar Varanasi in India, en keerde ik terug met deze video en beelden.

Ik weet nog dat ik verkocht was aan het GFX-systeem vanaf de eerste foto’s die ik ermee maakte: de resolutie van de beelden, het dynamisch bereik en de bewerkbaarheid van de RAW-bestanden en de kwaliteit van de GF lenzen: een geweldige combi.

Later zou ik ook nog de GFX 50R in Ethiopië mogen testen. Ook over de GFX50S II en de GFX100S maakte ik een videootje, zij het dichter bij huis: respectievelijk in Gent en Baasrode. Je vindt die video’s hieronder.

  • GFX 50R door X-Photographer Piet Van den Eynde

  • GFX 50S II door X-Photographer Piet Van den Eynde

  • GFX100S door X-Photographer Piet Van den Eynde

Thailand en Cambodia met de GFX100 en GFX100S

Fast forward naar januari 2023. Het Coronavirus is min of meer verdwenen, wat niet gezegd kon worden van de reismicrobe van ondergetekende. Omdat ik af en toe reisfotografieworkshops begeleid (zoals deze trip naar Papua in Augustus), ben ik ook continu op zoek naar nieuwe interessante bestemmingen. En omdat het al héél lang geleden was dat ik in Thailand en Cambodia geweest was, en een vriend van me in Thailand woont en er een prachtig programma van 10 dagen uitgestippeld had, trommelde ik nog twee andere oude bekenden op: Blair en Han, toevallig ook twee GFX-gebruikers. We vlogen naar Chiang Mai om van daar uit per auto via Sukothai en de oude hoofdstad Ayuttaya terug te rijden naar Bangkok, vanwaar we nog naar Siem Reap zouden vliegen, om er de tempels van Angkor Wat te bezoeken. Ons hotel in Siem Reap had de onrustwekkende naam ‘Le Lotus Blanc’ maar gelukkig vielen er tijdens ons bezoek, in tegenstelling tot in de televisieserie, geen doden. Toch niet onder ons reisgezelschap, tenminste. Ik maakte voor Fujifilm een paar korte reels voor Instagram. Mocht je die gemist hebben, dan vind je ze hieronder nog eens op een rijtje.

  • Environmental portrait shoot with GFX100S

  • Photographing the Paduang Tribe with GFX100S

  • Photographing monks in Cambodia with GFX100S

Wat zat er in de cameratas?

Normaal zijn mijn twee favoriete lenzen voor de GFX de GF32-64mmF4 R LM WR en de GF110mmF2 R LM WR. Die heb ik altijd mee. Recent is daar nog de GF20-35mmF4 R WR bij gekomen, omdat ik ook heel graag breed fotografeer en de GF32-64mmF4 R LM WR niet altijd breed genoeg is. De GF20-35mmF4 R WR is een dijk van eeen lens, net zoals alle lenzen in het GF-gamma. Omdat ik wist dat er relatief weinig gewandeld ging moeten worden tijdens deze trip, nam ik ook nog de GF250mmF4 R LM OIS WR en de IRIX 45 1.4 mee. Die laatste is een third-party manual-focus lens met een heel beperkte scherptediepte, waar ik later nog een aparte blogpost over ga schrijven. Voor de reis had ik nog snel de GF35-70mmF4.5-5.6 WR besteld en hij werd de dag voor ik vertrok geleverd. Mijn bedoeling was om te checken of, nu de GF20-35mmF4 R WR ook om een vaste plaats in mijn cameratas aan het hengelen was, ik de GF32-64mmF4 R LM WR eventueel kon vervangen door de GF35-70mmF4.5-5.6 WR. Maar omdat ik er nog geen ervaring mee had, nam ik beide mee. In totaal dus maar liefst zes lenzen, de GFX100 én de GFX100S. Omdat ik altijd ook een paar flitsers meeneem op mijn reizen, tikte mijn fotorugzak af op meer dan 18 kilogram. Ik vertelde overigens meer over mijn fotorugzak en de inhoud ervan tijdens het webinar dat ik gaf ter voorbereiding van deze reis. Je kan de uitzending via deze link herbekijken.

Een beetje statistiek

Laat ons even in Lightroom bekijken hoe ik dat materiaal gebruikt heb. Voor de laatste dag heb ik helaas geen gegevens, omdat mijn SD-kaartje van die shoot de geest gegeven heeft. Ik heb het binnengestoken bij de sympathieke mensen van www.datarecovery.be, een gespecialiseerd bedrijf, dus fingers crossed. Indien ze erin slagen om de data te recupereren, hoor je daar zeker over in een aparte blogpost.

Zoals je kan zien maakte ik 3152 foto’s: 40% met de GFX100 en 60% met de GFX100S. Ik vind beide geweldige camera’s, en er zijn twee features van de GFX100 waar ik echt van houd: de mogelijkheid om via de EVF-TL1 adapter de zoeker kantelbaar te maken en de geïntegreerde verticale grip, wat het maken van staande foto’s makkelijker maakt. Maar de GFX100S zet daartegenover een veel compactere (kleiner en lichter dan sommige fullframe-camera’s) behuizing tegenover en een prijskaartje dat ongeveer 40% lager ligt. Voor de meeste reislustige fotografen zal de GFX100S dus wellicht de meer voor de hand liggende keuze zijn.

­­­Tijdens deze analyse kwam ik zelf tot een aantal onthutsende vaststellingen: de nieuwe GF20-35mmF4 R WR was mijn tweede meest gebruikte lens op deze trip. De – qua range vergelijkbare – GF32-64mmF4 R LM WR en GF35-70mmF4.5-5.6 WR halen zelfs het podium niet, terwijl de GF32-64mmF4 R LM WR vroeger een van mijn meest gebruikte lenzen was. Het is nog altijd een dijk van een lens, maar omdat ik ze vooral aan de bredere kant van het zoombereik gebruikte, lijkt de GF20-35mmF4 R WR voor mij alvast een beter alternatief voor mijn manier van fotograferen. In de toekomst verwacht ik dan ook de GF20-35mmF4 R WR en de GF35-70mmF4.5-5.6 WR mee te nemen op reis. Zo behoud ik een volledig bereik zonder de uitstekende (maar zwaardere en grotere) GF32-64mmF4 R LM WR mee te moeten nemen. De winnaar is – zonder veel verrassingen – de GF110mmF2 R LM WR. Dit is gewoon een must-have lens voor iedere GFX-gebruiker. Een GFX kopen zonder deze lens erbij te kopen is gewoon zonde! Waar ik ook wel stond van te kijken, is dat ik de GF250mmF4 R LM OIS WR zo vaak gebruikt heb. Voor de studioportretten die ik thuis maak, vind ik deze lens vaak te lang – of misschien is mijn studio gewoon te klein – maar op deze reis kwam hij goed van pas.

De GF32-64mmF4 R LM WR

Een aantal oudere beelden die ik op reis met de GF32-64mmF4 R LM WR maakte.

  • GFX 50S – GF32-64mmF4 R LM WR
    @ 34.4 mm – 1-850 sec – F1.1 – ISO 400

  • GFX 50R – GF32-64mmF4 R LM WR
    @ 43.3 mm – 1-125 sec – F1.1 – ISO 250

  • GFX 50S – GF32-64mmF4 R LM WR
    @ 64mm – 1-125 sec – F1.4 – ISO 100
        • GFX 50S – GF32-64mmF4 R LM WR
          @ 38.2 mm – 1-30 sec – F8.0 – ISO 200

        • GFX 50R – GF32-64mmF4 R LM WR
          @ 33.8 mm – 1-125 sec – F8.0 – ISO 100

        • GFX 50S – GF32-64mmF4 R LM WR
          @ 56.5mm – 1-125 sec – F1.3 – ISO 100

          De GF20-35mmF4 R WR

          De nieuwe GF20-35mmF4 R WR is in een recordtijd een van mijn favoriete lenzen geworden: met een breedhoekbereik van (omgerekend naar Fullframe-termen) ongeveer 16 naar 28 millimeter is deze heel scherpe lens een geweldige aankoop voor iedereen die graag breed fotografeert.

          • GFX100 – GF20-35mmF4 R WR

            @28.2mm – 1-125 sec – F1.4 – ISO 100

          • GFX100S – GF20-35mmF4 R WR

            @35mm – 1-1000 sec – F4.0 – ISO 100

          GFX100S – GF20-35mmF4 R WR – @25.5mm – 1-80 sec – F5.6 – ISO 400

              • GFX100S – GF20-35mmF4 R WR
                @28.2mm – 1-60 sec – F5.6 – ISO 2500

              • GFX100S – GF20-35mmF4 R WR
                @26.7mm – 1-100 sec – F5.6 – ISO 640


            GFX100 – GF20-35mmF4 R WR – @24.5mm – 1-50 sec – F4.0 – ISO 1250


            GFX100 – GF20-35mmF4 R WR – @250mm – 1-4 sec – F4.0 – ISO 500

            De GF110mmF2 R LM WR

            De GF110mmF2 R LM WR is een must-have lens voor portretfotografen. Haarscherp en tegelijkertijd een mooie achtergrondonscherpte. Waar je bij sommige snelle lenzen de lens moet toeknijpen naar f/2.8 of f/4 om voldoende scherpe beelden te krijgen zonder chromatische aberratie, kan je met de GF110mmF2 R LM WR gewoon op de maximale opening van f/2 fotograferen.

            • GFX100 – GF110mmF2 R LM WR

              @110 mm – 1-3200 sec – F2.8 – ISO 50

            • GFX100 – GF110mmF2 R LM WR

              @110 mm – 1-320 sec – F4.5 – ISO 320

            • GFX100 – GF110mmF2 R LM WR
              @110 mm – 1-1000 sec – F2.0 – ISO 100

            • GFX100 – GF110mmF2 R LM WR

              @110 mm – 1-1600 sec – F5.6 – ISO 400

            • GFX100 – GF110mmF2 R LM WR

              @110mm – 1-125 sec – F1.1 – ISO 100

            • GFX100 – GF110mmF2 R LM WR

              @110mm – 1-125 sec – F1.1 – ISO 100

            • GFX100 – GF110mmF2 R LM WR

              @110mm – 1-125 sec – F1.1 – ISO 100

            • GFX100 – GF110mmF2 R LM WR

              @110mm – 1-125 sec – F1.1 – ISO 100


            GFX100 – GF110mmF2 R LM WR – @110mm – 1-640 sec – F5.0 – ISO 160

            De GF250mmF4 R LM OIS WR

            De GF250mmF4 R LM OIS WR komt in fullframe-termen ongeveer overeen met een 200 mm f/3.2. Ook deze lens is haarscherp en is ideaal om elementen in je beeld te comprimeren. Er bestaat ook een teleconverter voor om de brandpuntsafstand nog te vergroten, die ik op deze reis helaas niet mee had.

            • GFX100 – GF250mmF4 R LM OIS WR
              @250mm – 1-1250 sec – F4.0 – ISO 250

            • GFX100 – GF250mmF4 R LM OIS WR
              @250mm – 1-250 sec – F4.0 – ISO 400

            • GFX100 – GF250mmF4 R LM OIS WR
              @250mm – 1-500 sec – F5.6 – ISO 400

            • GFX100 – GF250mmF4 R LM OIS WR
              @250mm – 1-320 sec – F4.0 – ISO 100

            Conclusie

            Mijn liefdesaffaire met het GFX-systeem is nu al meer dan 6 jaar aan de gang en er is nog geen sleur in zicht. Ook tijdens deze reis stelden de camera’s en de lenzen niet teleur. Uiteraard is de resolutie belangrijk: die laat je immers toe om bestanden extra bij te snijden, wanneer je om een of andere reden dat niet al in de camera kon doen. Ik houd er bijvoorbeeld van om te experimenteren met alternatieve beelduitsnedeverhoudingen. Veel van mijn foto’s snijd ik bij in 16:9 formaat, omdat ze dan op een scherm optimaal tot hun recht komen. Maar ook het 65:24 formaat in de GFX, een hulde aan de X-Pan camera’s, is een dankbare verhouding die je beelden heel cinematografisch doet lijken. Hieronder zie je een paar voorbeeldjes van dergelijke uitsnedes. Met een camera met een standaardresolutie, houd je na zo’n langwerpige uitsnede niet zoveel pixels meer over, zodat je dergelijke foto’s niet zo groot meer kunt afdrukken, terwijl deze beeldverhouding net in het groot optimaal tot zijn recht komt. Bij een GFX-bestand dat je bijsnijdt in de 65:24 verhouding, houd je maar liefst 50 megapixels over!


            GFX100S – GF20-35mmF4 R WR – @20mm – 1-125 sec – F1.6 – ISO 400


            GFX100 – GF250mmF4 R LM OIS WR – @250mm – 1-4 sec – F4.0 – ISO 500

            Maar een nog belangrijkere troef voor mij is wat ik de ‘bewerkbaarheid’ van de beelden zou noemen: je kan met een min of meer goed belicht GFX-bestand werkelijk alle kanten uit in de nabewerking, en zelfs als je er helemaal naast zat (bijvoorbeeld omdat je flitser dienst weigerde), kan je de meubels nog redden. Check even deze oude blogpost voor een verbluffend voorbeeld.

            De bewerkbaarheid van de beelden en de mogelijkheid om detail in de schaduwen en de hooglichten te recupereren is voor mij nog belangrijker dan de hoge resolutie van de camera. Het feit dat de GFX100/GFX100S beide troeven combineert, is te danken aan zijn groter-dan-fullframe beeldsensor, die ervoor zorgt dat er veel, relatief grote pixels op de sensor passen, waardoor je beeldkwaliteit én hoge resolutie kan combineren.

            Voor wie – in tegenstelling tot mij – niet graag beelden bewerkt zijn er tenslotte de filmsimulaties. In tegenstelling tot de profielen die je op andere camerasystemen vindt, blinken de filmsimulaties van Fujifilm uit door hun subtiele nuances in kleur, verzadiging en contrast en zijn ze daarom ook écht bruikbaar. Je kan ze in de camera instellen, maar als je raw fotografeert (en waarom zou je dat met een GFX niet doen) kan je ook achteraf nog altijd een andere simulatie kiezen in Lighroom’s Camera Matching Profiles.


            Een overzicht van de nuances van de 19 filmsimulaties die je kan kiezen op de GFX100 en de GFX100S.

            De GFX100S is één van de beste camera’s die je vandaag kan kopen, voor een prijs die een paar jaar geleden nog ondenkbaar was. 

                Officiële X/GFX verkooppunten

                FUJIFILM X/GFX eShop